- یهودای مکابه (یَ یِ مَکْ کا بَ / بِ)
ناجی و سردار جنگی و شجاع یهود متولد در حدود 200 قبل از میلاد و مقتول درسال 160 قبل از میلاد وی در سال 165 قبل از میلاد پس از مرگ پدرش ماتاتیاس که یهودیان را علیه شاه وقت سوریه (آنتیوخوس اپی فان) وادار به شورش کرده بود، سرکردگی شورش یهودیان را به عهده گرفت و رشادتهای بسیاری به خرج داد و سپاهیان پادشاه سوریه را در نزدیک حبرون به سختی شکست داد. سال بعد (164 قبل از میلاد) مرگ آنتیوخوس پادشاه سوریه دررسید و یهودا اورشلیم را متصرف شد و هدایای زیادی وقف معبد اورشلیم نمود. دو سال بعد (162 قبل از میلاد) جنگ دیگری بین سپاهیان پادشاه جدید سوریه (دمتریوس سوته) و یهودا درگرفت. یهوداابتدا فاتح شد ولی پس از چندی گرفتار سپاهیان نیرومند پادشاه سوریه شد و مقتول گردید (160 قبل از میلاد). در ادبیات و نوشته های تعدادی از نویسندگان غربی، یهودای مکابه به عنوان نمونۀ شجاعت و رشادت معرفی شده است